Wat voorafging: hiervoor ben ik ook al een paar keer naar de IKEA geweest, maar dat waren minder noemenswaardige bezoeken, waarbij minder werd gekocht. Op 25 april (Tweede Paasdag) had ik enorm zin om naar de IKEA te gaan, maar had ik toen ik daar was geen flauw idee van wat ik daar moest doen. De volgende dag kreeg ik te horen dat ik een nieuwe kamer kreeg, dus stond ik de dag daarna alweer in de IKEA. Ik vond dat toen erg veel, maar het werd erger. Zo erg:

wo 18 mei - Duiven

Verkenningsvlucht voor zaterdag

• SKUBB opbergtas (groot, tweemaal)
• SKUBB opbergtas (klein, eenmaal, allemaal voor onder het bed)

za 21 mei - Duiven

Niets meegenomen. Moeder en broertje kwamen met de auto naar Nijmegen zodat we een kledingkast en een bureau konden kopen. RAKKE was echter niet de beste kledingkast volgens mijn moeder en ook MICKE als bureau was vrij onhandig. Sluitingstijd naderde en ik keerde huiswaarts om alles weer na te gaan rekenen.

ma 23 mei - Duiven

Uitgerekend welk bureau wel handig was en dat gelijk gaan halen. Veel te veel meegenomen, onderweg hebben een aardige Griek en een fijne Nijmegenaar me geholpen de veel te grote en zware tassen naar de bus en de trein te sjouwen. Dagenlang spierpijn, in de overbelaste vorm.

• GALANT bureaublad (de kleinste)
• GALANT frame
• GALANT poten (vier maal)
• RETUR afvalscheidingsbakjes (twee kleine, drie middelgrote)
• TOFTBO badmat
• GÄSGRUND tandenborstelhouder
• GÄSPA hoeslaken
• HUTTEN wijnrek
• LERBERG open kast (breed)
• BOLMEN toiletborstel

wo 25 mei - Duiven

Alles nagerekend, kastoplossing bedacht, pa gebeld.

• PAX kledingkast
• PAX planken (twee)
• KOMPLEMENT kledingroede
• KOMPLEMENT inbouwkast
• LANSA handgrepen
• SKUBB opberger met 9 vakjes (sic, hangt aan de roede)
• SKUBB bakjes (verpakt per vier, om in de vorige te stoppen)
• SKUBB opberger, set van 6 (bakjes in verschillende groottes, om de SKUBB's onder het bed beter in te delen)
• BILLY boekenkast
• BILLY opbouwdeel
• SIGNUM kabelgoot
• RETUR afvalscheidingsbak (eentje extra om het compleet te maken)

do 26 mei - Duiven

Naar aanleiding van dit bezoek plaatste ik 'This is the last time' van Keane op mijn facebookpagina, helaas niet heel erg waar.

• FIXA schroevendraaier (/ boormachine)
• BILLY extra plank
• SIGNUM snoerbegeleidingsset
• FÖRNUFT bestekset
• SKUBB opbergtas (voor onder het bed, gister vergeten)

ma 6 juni - Duiven

Gestrand, niet verder gekomen dan Station Duiven, daar terug de trein genomen toen ik een half uur zou moeten wachten op de bus.

di 7 juni - Duiven

Gestrand, niet verder gekomen dan Arnhem CS, had twintig minuten op de trein moeten wachten, ik kon het niet meer.

wo 8 juni - Duiven

• STAVE spiegel (met handige schuine rand, zodat hij goed op de grond tegen de muur staat)
• KNÖS hoge opberger schrijftoebehoren
• HEMNES nachttafeltje (voor de tv)
• DIMPA tas voor afvalscheiding (voor gebruik als waszak)

do 9 juni ochtend - Duiven

• STAVE spiegel (lijst bleek gewoon kapot, dus ruilen)
• KNÖS bureauonderlegger
• LENNART ladeblok met lades (sic)

do 9 juni avond - Utrecht

Dit bezoek was vlak voor sluitingstijd en duurde vijf minuten. Ik rende naar binnen, via een kassa het zelfbedieningsmagazijn in, naar een computer om het stellingnummer op te zoeken, naar de stellingkast om het te pakken, naar de kassa om het af te rekenen en weg.

• BERTIL stoel (tweemaal, speciaal naar Utrecht voor de berkenuitvoering)

vr 10 juni - Utrecht

• BJURSTA eettafel
• FAKTUR steekwagentje (had ik eerder moeten doen, vóór de verhuizing ofzo)

Conclusies

1. Ik ben teveel bij de IKEA geweest.
2. IKEA in Utrecht is makkelijker te bereiken. Het duurt vanuit Nijmegen een kwartier langer voor je er bent, maar je hoeft één keer minder over te stappen. Bovendien bestaat de reis uit één trein van een uur en één tram van een kwartier. Dat is beter dan een kwartier trein, wachten, kwartiertje trein, wachten, kwartier bus. In dat hele uur naar Utrecht kan je ook echt nog wat doen.
3. Bij IKEA Duiven gaan ze er standaard vanuit dat je met de auto komt. Bij IKEA Utrecht zien ze gewoon aan je (?) dat je lopend bent.
4. Koop een steekwagentje voor 10 euro en heb er plezier van. En doe het bij je eerste bezoek, niet je laatste.
5. De combinatie 'maximale lening' en 'creditcard' is dodelijk.

Het is maandagavond rond een uur of tien als ik uit een chatgesprek opschik van het geluid van stromend water. Staat de kraan soms open? Die blijkt dicht, maar als ik in de keuken kijk zie ik wel gelijk wat er wel stroomt. Met druppels tegelijk komt het uit het plafond gelopen. Snel trek ik wat spullen opzij en zet ik een pannetje neer.

Het klotst boven. Nu ik terugdenk hoorde ik het al een tijdje: stromend water en geklots. Maar nu ook in mijn keuken. Boven staat de keuken blank, schiet het door mijn hoofd. Terwijl ik ernaar kijk staat er al een bodem in het pannetje. Er moet hier nu iets gebeuren. Nu.

Haastig zoek ik het noodnummer van de huisvester. Ik weet van het bestaan van het noodnummer, maar op dit soort momenten is die niet te vinden. Gelukkig is er google: 'noodnummer SSHN' is voldoende. Er volgt een keuzemenu en ik krijg een der complexbeheerders aan de lijn.

'Het lekt hier, en niet zo'n beetje ook. Ik hoor het boven klotsen.' De complexbeheerder sust: 'misschien zijn ze boven met het gordijn open aan het douchen?' 'Zit er een douche boven mijn keuken dan?' Dit moet ik niet vaker hebben. 'Dat weet ik zo even niet uit mijn hoofd', zegt de complexbeheerder die overdag in een ander complex werkt. 'Ben je al boven geweest?'

Bij de kamer boven mij wordt niet open gedaan. Beide buren zijn wel thuis, maar bij hen staat geen water aan. Ook kennen ze de buurman niet zo: 'ik heb hem één keer gesproken, maar da's een jaar geleden. Misschien woont er nu wel een ander.' Beneden blijkt het nog steeds te lekken. Ik tel druppels als ik de complexbeheerder weer aan de lijn heb. Eentweedrie vier vijf zeszeven acht, negen. 'Oké, dan kom ik wel naar Nijmegen.' Ja kom op, het is jouw werk.

Een uur na het eerste lekken staat hij voor de deur. Het is gedaan met het water, maar het gordijn is nog drijf nat en de pannen staan er nog. Ik wijs wat en noem tijden. Hij luistert, kijkt en prikt wat met zijn pennetje in mijn muur. 'Oké, dan moeten we toch even boven kijken.'

Boven geeft de bewoner van de kamer nog steeds geen thuis. Kloppen, roepen, kloppen, roepen, er lijkt niemand te zijn. 'Ja, we moeten toch echt even naar binnen,' zegt de beheerder, meer om zichzelf te overtuigen. Met zijn loper maakt hij het slot open. 'Hallo? Hallo?' Al roepend stapt hij naar binnen, terwijl ik buiten tegen de muur blijf staan: dit is niet mijn kamer, ik respecteer de privacy.

'O shit,' zegt de beheerder vanuit de kamer. 'O shit.' Hij komt weer naar buiten. Hij lijkt geschrokken. 'Durf je te helpen?' Durf ik te helpen? Waarmee dan? Al schouder ophalend zeg ik: 'mja?'

De kamer is donker en rommelig: overal liggen kledingstukken en andere rotzooi. Het enige licht komt uit de keuken. Ik zie de rand van een opblaaszwembadje. Dat was het geklots. Dan zie ik een been. Ik respecteer de privacy? Dan zie ik de rest: in het water ligt een jongen in slechts een boxershort. Hij rochelt en uit zijn mond komt schuim. Dan ruik ik de zware lucht, het kruidige, de drugs, neem ik aan. In drie passen sta ik buiten.

112 vindt dat hij uit bad moet. Het moet maar. Samen trekken we hem overeind, maar hij is als een pop. Zijn hoofd raakt een vuilnisbak. Ik herinner me hoe ik me voelde toen ik laatst bijna flauw viel. Nog erger dan dat moet hij zich voelen. Of val ik bijna flauw? Terwijl de complexbeheerder zich druk maakt om het hoofd, grijp ik het been dat nog half in bad zit. Snel zet ik de zwembadwand weer omhoog: niet nog meer water in mijn kamer.

Zo snel ik kan sta ik weer buiten en vrijwel direct hoor ik de sirene. Fijn dat ik nu tussen twee ziekenhuizen woon. Fijn dat ik even naar beneden kan rennen. Fijn dat ik even buitenlucht heb.

I

Hoewel ik eigenlijk nooit ergens voor op tijd ben, sta ik om 15:56 klaar voor het spreekuur van de complexbeheerder van het klooster waar ik ga wonen. Hij is zelf vijf minuten te laat, maar het gesprek begint vriendelijk en blijft vriendelijk.

De kamer is niet goed schoongemaakt, zegt hij, waarvoor hij zijn excuses aanbied. Hij vraagt wel heel vriendelijk of ik het erg vind om het schoon te maken, alsof hij het zou doen als ik nee zeg, maar verder is het duidelijk dat het mijn probleem is. Nog voor ik de sleutels aanpak belooft hij me een nieuwe koelkast.

II

De koelkast is inderdaad heel oud. Er liggen nog allerlei resten in en hij stikt ook best wel. Helaas blijft het niet bij de koelkast, want de hele keuken plakt, de douche zit vol kalk en de gordijnen zitten onder het stof. Een flinke schoonmaakbeurt was ik toch al van plan.

III

Als ik weer bij de huisbaas kom informeren hoe of het werkt met dat blokje uit de muur, waarvan ik vermoed dat je er een lamp aan kan koppelen, kijkt hij me een beetje verbaasd aan. Een beetje bang ook. Waarschijnlijk voor een mankement in de kamer. Waarschijnlijk komt niemand terug. Ik vraag dat van de lamp, en hij kijkt opgelucht. Ja, zegt hij, vroeger zat er standaard een lamp in, maar iedereen haalt die altijd weg. We zijn er maar mee opgehouden. Over de montage zegt hij verder niets. Voor ik verder kan vragen krijg ik een nieuwe kookplaat aangeboden.

IV

Bij de tapijtboer snijden twee jongens tapijt van rollen. Uit alles straalt dat ze liever thuis zaten. Dat we maar eerst moeten betalen bij de kassa, we krijgen een bonnetje mee. Als ik met het bonnetje terugkom rolt de een even met zijn ogen. De ander is druk in het magazijn.

Als de ander eindelijk bereid is om te helpen rollen ze traag de meters van de rol. Ze hebben zo hun eigen dingetjes, wie waar gaat staan, wie de snijder mag gebruiken. Die met de snijder doet alsof hij zich snijdt aan het tapijt, maar wuift het daarna stoer weg.

Het tapijt is 4 meter breed en ik kocht er een stuk van 3,10 van. Ze waren daarnet al heel veel aan het omrollen, dus vraag ik of ze dat ook met deze kunnen doen. Toch sneden ze kennelijk maar stukken van 2,50, want mijn stuk past net niet tussen de trap en de rekken met tapijt. De jongen kreukt hem een beetje, en als ik hem probeer te helpen door het tapijt langs de trap te begeleiden, zegt hij: als u hem nu even los laat...

Het zijn het soort jongens die moeten uitkijken om daar niet hun hele leven te werken.

V

De verhuizing loopt soepel al moeten we vaak heen en weer rijden. Ik heb teveel zooi. Ik wilde een selectie maken van wat mee ging en wat achterbleef, maar dat is me niet meer gelukt. Daarom moet alles gewoon mee, dan komt de selectie achteraf. Wel zonde, maar noodzakelijk: maandag moet de sleutel weer terug.

Na drie ritten eten we bij mijn tante. Het is fijn om niet te hoeven denken aan eten, als je verhuisd. Bovendien is het gezellig. Een oudtante was er ook. Na het eten wilden ze mijn nieuwe kamer zien. Hun auto werd meteen misbruikt om een dubbele rit te maken.

Dan ontspoort het een beetje. Iedereen heeft handen en wil dingen meenemen, maar ik ben niet snel genoeg in het aangeven van dingen. Nog lang niet alles zit in dozen, eigenlijk alleen de boeken waren al ingepakt. Toen waren de dozen op. Met hergebruikte dozen komt het toch nog een heel eind. Het laatste beetje zal ik later op de fiets doen.

VI

Ik moet eens afleren om zomaar ergens heen te gaan zonder van te voren precies te bekijken waar het is. Ik vertrouw op mijn telefoon: die vertelt me wel waar ik heen moet als ik daar ter plekke ben aangekomen. Zo ook nu, maar de telefoon is leeg. De dichtstbijzijnde bouwmarkt die op zondag open is zit in Groesbeek en de rechte weg naar Groesbeek bleek de Zevenheuvelenweg te zijn, met alle gevolgen van dien.

VII

De laatste spullen blijken toch nog weer net iets te veel voor één rit op de fiets. Dan maar iets achterlaten en straks na de schoonmaakronde meenemen. Om 16:00 begint het spreekuur van mijn oude complexbeheerder, dan krijgt hij de sleutel.

De bel gaat. De complexbeheerder met een nors gezicht. Ik zeg: ik lever vandaag de sleutel in, toch? Hij zegt: ja, vóór twaalven. Het is 12:22. Hij zegt: er is ook helemaal geen afspraak gemaakt, dus ik komt eens even kijken hoe het ervoor staat. Hij gaat de vrijwel lege kamer binnen en wijs met zijn pen dingen aan: hier een sopje, daar even stofzuigen. Warm water.

Een half uur later sta ik op zijn kantoor. Er zitten nog wel een paar vlekken op de vloer, biecht ik, die krijg ik niet weg. Nee, dat is uv-tekort, dat trekt wel weer bij, zegt hij. Ah, dus de vloer sterft en leeft steeds weer op? vraag ik. Ja, zegt hij, dat is het mooie van dat materiaal. Ik vraag me af of een materiaal dat niet leeft en sterft niet beter is voor een studentenkamer, maar zwijgend geef ik mijn sleutels.

Op Tweede Paasdag had ik opeens enorme drang om naar de IKEA te gaan. Voor het eerst vierde ik Pasen niet bij mijn ouders, dus daarmee viel een deel van mijn paasbeleving weg. Geen paasontbijt, geen gele dingen overal door het huis, geen bezoek aan weet ik veel wat we dan altijd bezoeken met Pasen. Om dit alles te compenseren wilde ik dus naar de grote gele meubelwinkel, waar heel Nederland altijd naar toe gaat op Tweede Paasdag, maar waar mijn moeder op die dag nooit naartoe wil: ze gaat wel als het rustig is.

Nu wil het geval dat Pasen tot de officiële feestdagen behoort, waardoor ik niet gratis mocht reizen met mijn week-ov. De weg naar de IKEA is met de bus altijd vrij ingewikkeld, omdat de meeste IKEA-gangers altijd gewoon met de auto komen. Mijn principe is: ingewikkelde reizen maak je alleen als ze gratis zijn. Stel nou dat ik in een verkeerde bus stap? Met mijn ov stap ik dan gewoon in een andere bus terug, maar als ik ervoor moet betalen stress ik me helemaal wezenloos of ik wel goed zit. Niet met de bus dus.

Aangezien ik geen auto heb en geen mensen ken die dat wel hebben, die in de buurt woonden en waarvan ik vermoedde dat ze mijn spontane IKEA-drang deelden, ben ik maar gewoon met de fiets gegaan. Dat heeft ook te maken met mijn vakantieplannen: ik wil deze zomer graag naar Amsterdam fietsen via de Afsluitdijk. Dat is leuk om te plannen via Google Maps, maar je moet dan nog wel even testen of je wel in staat bent om 50 kilometer op een dag af te leggen. Vorige week fietste ik al naar Arnhem met datzelfde doel, en toen deden mijn longen best wel pijn. Naar de IKEA gaan was dus een poging om conditie op te bouwen.

Eenmaal in de IKEA aangekomen voelde ik me daar eigenlijk een beetje ontheemd. Wat moet ik daar, tussen al die meubels die ik toch niet kan betalen, die ik toch niet kan meenemen, die ik toch niet in mijn kamer kwijt kan? Na 15 Zweedse balletjes en de gedachte dat het er beter 10 hadden kunnen zijn ben ik weer naar huis gefietst. En het ging beter: geen pijnlijke longetjes.

Tot zo ver de anticlimax van mijn IKEA-bezoek.

De volgende dag zat ik in college en werd ik gebeld door een onbekend nummer, wat ik wegdrukte, omdat ik in college zat. Zoals ik hoopte kwam er een voicemailbericht. Het voicemailbericht zei dat ik een kamer aangeboden kreeg, waarop ik twee weken geleden heb gereageerd. Ik werd toen tweede op de op inschrijfdatum gesorteerde lijst. Aangezien nummer 1 de kamer toch niet wilde hebben (daarmee dus minstens 2,5 jaar wachttijd weggooiend), werd ik gebeld. En omdat ik nu toch ook al mijn wachttijd kwijt ben door de aanbieding, zou ik zot zijn om er niet op in te gaan. Ik ga dus verhuizen.

En zodoende stond ik vandaag, twee dagen na mijn vorige bezoek, weer in de IKEA. Met de bus, nu, want heb je het weer gezien? Opeens was alles anders. Opeens stonden er heel veel leuke meubels, die ik nog steeds niet kon betalen, maar waarvan ik er nu een aantal wel kon gebruiken en meenemen. Ik heb me hevig ingehouden en kocht alleen een 24-delig bestekset met vorken, lepels, messen en kleine lepels, voor een tientje.

Verder werkte ik een lijst af met mogelijke meubels. Zo heb ik op dit moment een ingebouwde kledingkast, maar straks niet meer. De Zweedse kledingkasten drijven me tot waanzin: ze zijn enorm. Een kledingkast moet minstens 60 cm diep zijn, anders kan je er geen hangers in kwijt. Aangezien ik was jasjes heb zal ik toch echt zo'n kast moeten hebben, maar waar ga ik die kast in godsnaam neerzetten? Nu zit ik dus alweer hevig te schuiven op Floorplanner.com.

De kledingkast waarover ik me het meest verbaasde was DOMBÅS. Allereerst was hij in de aanbieding, voor maar 50 euro heb je er een. En omdat het best een grote kast is, is dat geen geld. Maar wat zegt die naam? Zoals jullie weten spreek je de å uit als een doffe o, als in pot. Draai je dan de klinkers om, dan klinkt deze Noorse skiplaats opeens als een belediging. Of is het een waarschuwing?

Precies nadat ik mijn MacBook had dichtgeklapt en een laatste hap van mijn McFlurry nam, kreeg ik een bloedneus. Het zal de droge lucht zijn, want ik heb er in de zomer vaker last van. Gelukkig heb ik altijd zakdoekjes bij me voor dat soort gelegenheden.

Mijn huidige pakje heb ik gekregen in Leiden, van zo’n uitdeler. Het betreft een nieuw soort zakdoekje, waar een speciale geur aan zit die je snel van je verkoudheid af zou helpen. Ik heb hem een hele tijd niet nodig gehad, want ik was niet verkouden. Laatst heb ik twee zakdoekjes aan iemand gegeven die het wel was, maar ik heb haar niet meer gesproken sindsdien, dus ik zou niet weten of het nu helpt. Een bloedneus gaat er in ieder geval niet sneller door over: bijna het hele pakje ging erdoorheen.

Nadat ik me wat had opgefrist op het toilet ben ik maar voor de zekerheid nieuwe zakdoekjes gaan halen. Die dingen koop je altijd in een rits van minimaal 10 pakjes, dus de rest van de dag zat ik met een volle tas. In de rij voor de supermarkt hadden het kassameisje, een vakkenvuller en de beveiligingsman enorme lol met mijn lengte. Helaas kon ik niet goed verstaan wat ze precies zeiden. Ik zou een ja-ik-ben-2-meter-3-gesprek in mijn toeristenwoordenschat moeten hebben zitten.

Na de supermarkt ben ik met het zinnetje ‘yo buscar un bus de Salou’ in mijn hoofd een bus gaan zoeken. Ik heb het zinnetje niet durven te gebruiken, want ik weet dat het ongrammaticaal is. Beter weet ik het niet, de vervoegingen zijn niet blijven hangen van de Spaanse les die ik ooit gehad heb. Bovendien is Spaans geen Catalaans. Bij nood moest het maar.

Maar er kwam geen nood. Via een naar Cruijff vernoemd voetbalveldje kwam ik bij een busstation waar een bus naar Salou klaarstond. Het kostte me € 1,90, waarna ik me afvroeg waarom ik toch in hemelsnaam wilde gaan lopen.

Salou is leuk. Het is overspoeld met Britten. Behalve feestcafé De Malle Molen en twee Hollandse restaurants heb ik geen Nederlanders gezien. Waarschijnlijk zitten die allemaal nog in Nederland. De zaak van Derk Snijders vond ik ook wel verdacht, maar aangezien hij in hulpmiddelen voor invaliden handelde, neem ik aan dat hij hier al een tijdje woont.

Op een steenstrandje waar verder niemand zat (het ziet eruit alsof die stenen niet lekker zitten, maar dat valt best mee, en bovendien lag het veel beschutter dan de zandstranden) heb ik best wat hoofdstukken kunnen lezen. Zo heb ik toch ook gewoon gestudeerd.

Het vinden van internet valt in deze contreien niet mee. Overal hangt wifi, met namen als ‘WLAN_F2’, ‘WLAN_47’, ‘WLAN_8CD4’, ‘ONO0999’ en ‘Jazztel_99’. Het idiote is dat die namen ook op elke straathoek terugkomen (voor diegenen die dus op elke straathoek even op hun telefoon kijken welke netwerken er hangen). Maar helaas: nergens kon ik een onbeveiligd netwerk vinden. Stukjes op Seblog komen dus steeds wat later online dan ik ze schrijf en ik antidateer ze dus een beetje, zodat ze voor de teruglezer op de juiste plek staan.

Er zijn mensen die zich afvragen of het toeval bestaat en die vinden dat iedereen het antwoord voor zichzelf moet invullen. Die mensen gaan ervan uit dat het denken over toeval hoort tot het domein met vragen als 'bestaat er een/meerdere god(en)?' Ik vind dat eigenlijk een beetje onzinnig. Toeval bestaat niet, hoe je die vraag ook definieert.

Mensen vinden dat het een persoonlijke kwestie is, verwijzen daarbij meestal naar een beeld van de werkelijkheid, waarbij alles van te voren bepaald is door een hogere macht. Als je uitgaat van zo'n macht, zou je kunnen stellen dat toeval niet bestaat, omdat het voorbedacht is.

Liever zou ik het zo zien: toeval is het moment waarop twee afzonderlijke processen samen dezelfde of vergelijkbare uitkomst hebben.

Een voorbeeld. Stel dat je twee computers hebt, die elk niets anders doen dan vier cijfers weergeven. De ene computer zegt bijvoorbeeld 1539 en de ander 8320. De ene computer haalt er elke twee seconden een getal af. De andere computer telt elke seconde op. Op het moment dat een van de computers 0000 of 9999 bereikt heeft, tellen ze de andere kant op, maar het tijdsinterval blijft gelijk. Er is een moment waarop deze twee computers dezelfde getallen aangeven. Dat zou ik dan toeval noemen.

Nu maken de computers natuurlijk gebruik van een veel eenvoudiger proces, dan het proces van Annies leven en dat van Klaziens leven, die elkaar toevallig tegen kwamen in de stad. Toch werkt het op een zelfde manier, en kunnen dergelijke ingewikkeldere processen elkaar zelfs sneller raken dan een simpele als met de computer.

Aan de ene kant komt dat omdat ingewikkelde processen natuurlijk meer mogelijkheden hebben om elkaar te kruisen (Klazien en Annie kunnen ook op hetzelfde moment aan elkaar denken en ze kunnen op hetzelfde moment niezen, iemand kennen, en zo meer). Aan de andere kant komt het omdat ingewikkelde processen niet onvoorspelbaar zijn (Klazien en Annie kunnen samen dezelfde lamp hebben gekocht, die dan natuurlijk het hetzelfde moment doorgebrand is, waardoor ze op hetzelfde moment in de stad zijn).

Waar het om gaat is dat de wereld dus uit veel processen bestaat, die vaak gelijktijdig een zelfde uitkomst geven. Toeval bestaat dus? De vraag is dan: zijn er wel zo veel losse processen?

Als je het proces van Annies leven gaat terugkijken (Annie was in de stad want de lamp was kapot, want hij was oud [...] Annie werd geboren omdat [...] Annies overgrootmoeder [...] Annies bedbedbedbedbedovergrootmoeder [...] en zo verder) dan komt er vast wel een moment waarop het proces van Annies leven opeens voort komt uit hetzelfde proces als Klaziens leven. Met als uiterste punt het beginpunt der tijden, de schepping, of hoe je het ook wil noemen. Vanuit dat beginpunt zijn alle zich nu afspelende processen ontstaan.

En als je dat terugvoert op vandaag, dan is er dus eigenlijk helemaal geen toeval. Het feit dat jij dit zit te lezen is het gevolg van het feit dat je het net ook al zat te lezen en dat je daarvoor op mijn site terecht bent gekomen, etc. Alles wat je nu gaat ondernemen om aan te tonen dat je niet in zo'n proces zit, komt omdat je dit stukje gelezen hebt. Zie? Je bent gevangen in het proces van de wereld.

En als je de wereld als een groot proces ziet (dat proces mag je, vindt Spinoza geloof ik, God noemen), dan bestaat toeval niet: nergens is sprake van twee processen die samen dezelfde uitkomst geven, het is altijd één groot proces geweest.