Gisteravond reageerde Jaap Stronks in de uitzending van De kunst van het maken (vanaf 34:45) op de ideeën van Rob Wijnberg om een nieuwe krant te beginnen. De nieuwe krant moet volgens Wijnberg meer reflecteren op het nieuws en meer vanuit de auteurs worden gevuld, in plaats van het nu gebruikelijke inspelen op de actualiteit. Niet meer wat is er gebeurd? maar wat wil ik vertellen? wordt het begin van een nieuw artikel. Leuk idee, ik ben benieuwd.

Stronks' belangrijkste stelling in zijn tv-column is dat men tegenwoordig de sociale netwerken heeft om nieuws te vergaren, zodat de krant overbodig is. We lezen via Twitter, Facebook en Google+ (ehm?) wat onze omgeving heeft gedeeld, wat er interessant is in de wereld en daarmee hebben we eigenlijk alles al. Het filter dat we gebruiken om de enorme hoeveelheid informatie die op het web zweeft behapbaar te maken wordt tegenwoordig gevormd door onze sociale omgeving. Exit krantenredactie.

Maar wacht, nog even niet naar het oud papier graag. Wat krijg je zoal binnen via de sociale media? De betere stukken zijn geschreven door mensen die ervoor betaald worden om ze te schrijven. Die mensen hebben daarmee meer tijd, dus meer ervaring, voor het vergaren van informatie en het schrijven van teksten. We gaan niet betalen voor iemand die er een potje van maakt. Als de krant verdwijnt, waar blijven de goede stukken dan?

Kijk, dit stuk lees je waarschijnlijk ook omdat je het via de sociale media bent tegengekomen en ik word er ook niet voor betaald om het te schrijven. Maar juist daarom zal je dit stuk ook betrappen op spelfouten, minder fraaie zinnen en ook gewoon op inhoudelijke mankementen, dingen waar ik simpelweg nog niet genoeg over na heb gedacht voor ik ze opschreef. Door het toevoegen van een redactie is er een eerste lezer die vóór de publicatie feedback kan geven, zodat de mening beter gevormd wordt en beter wordt opgeschreven.

Bovendien, als je alleen maar leest wat je sociale omgeving je inbrengt krijg je ook nooit iets anders te horen. Wie tekent de verhalen op die in het buitenland gaande zijn? Wie bedient je nog van een standpunt waar je niet om hebt gevraagd, maar die je wel aan het denken zet? Alleen maar sociale media gebruiken zet je in een isolement, misschien geen sociaal isolement, maar wel een opinie-isolement.

Nou stelt Stronks niet letterlijk dat de krant kan vertrekken. Het is meer zijn toon die het lijkt te zeggen. Hij heeft gelijk: het is vreemd dat kranten anno nu nog steeds aan het experimenteren zijn op het internet, terwijl ze er eigenlijk al helemaal thuis zouden moeten zijn. Waarschijnlijk onderkent hij het nut van een goede redactie ook wel. Maar toch, dat vertrouwen op de sociale media als filter, het lijkt me niet genoeg.

Ik ben het eens met Wijnbergs oude visie – het nieuwe heb ik nog niet helemaal doorgrond – een krant moet zich niet meer concentreren op het vluchtige nieuws, dat lezen we wel op internet. Daar zijn websites als Nu.nl, maar ook de sites van de kranten zelf voor. Waar het op papier (en in de digitaal toegezonden betaalde bestanden) om gaat, zijn de achtergronden en de diepere artikelen. Ik las net weer een interessant stuk uit de krant van woensdag. Een goede krant is ook na een week nog interessant.

Daarmee is wat mij betreft dus niet het sociale netwerk de filter voor mijn informatie, maar een groep mensen die ik daarvoor betaal. Of die informatie nu op papier of op een scherm verschijnt: ik betaal voor die filter. En daarmee heeft een krant wat mij betreft bestaanswaarde.